بانکداری پیوندی: رویکردی متناسب با چهارچوب مفهومی
در تامین مالی خرد، رویکردی ویژه ای به نام بانکداری پیوندی از طریق گروه های خودیار وجود دارد که از امکانات بالقوه برای ترکیب تامین مالی، بسیج اجتماعی، مشارکت پذیری، مشارکت جویی و ایجاد سرمایه اجتماعی به صورت سازمانهای مردمی مدرن که به حقیقت متعلق به مردم بوده و توسط آنها اداره میگردد، برخوردار است. بدین ترتیب روش مزبور و برون دادهای آن با “چهارچوب زیربنایی” که واحد توانمندسازی برای برنامه کنش درنظر گرفته است همخوان می باشد. از طرف دیگر این رویکرد، پاسخگوی برخی از الزامات کلیدی شرح خدمات نیز می باشد که خواستار ارائه روشی برای تامین مالی خرد به صورت گسترده در سکونتگاههای هدف است. به طوری که برای اجرای آن از منابع طرح UUHRP فقط برای ظرفیت سازی، توانمندسازی، آموزش و انتقال تجربه استفاده شده و تامین مالی از سوی سیستم بانکی صورت گیرد. هدف بانکداری پیوندی به طور خلاصه عبارت است از: تامین خدمات مالی مناسب برای گروههای کم درآمد از طریق ایجاد رابطه مالی رسمی و تجاری میان یک انجمن مالی غیررسمی (مانند گروههای خودیار) و سازمان رسمی تامین مالی نظیر بانکها. به عبارت دیگر عناصر مثبت بخش رسمی (نظیر قدرت سازمانی، وجود منابع پایدار و مدیریت) و بخش غیررسمی (مانند قابلیت انعطاف، بهره گیری از پایگاه مردمی و شناخت بهتر از نیازها و ظرفیت های اعضاء و قابلیت تحرک سریع) در جهت انتفاع متقابل دو نوع سازمان تلفیق میشوند. این رویکرد در مبنای چهار اصل استوار است:
۱- ترویج فرهنگ پس انداز در انجمن غیررسمی و ایجاد سرمایه مشترکی که متعلق به اعضاء بوده و توسط خود آنان مدیریت شود. این سرمایه به صورت منبعی برای پاسخ به نیازهای اعتباری بسیار کوچک و کوتاه مدت اعضاء بکار می رود. سرمایه به تدریج با گردش در داخل گروه به صورت وام همراه با درآمدهای دیگر و پیوند مالی با بانک توسعه می یابد مشروط بر آنکه شرایط سه گانه زیرین نیز فراهم گردد. ۲- ظرفیت سازی در انجمن مالی غیررسمی به منظور دستیابی به شاخص های یک سازمان مالی جدی با نظام حسابرسی، حسابداری و ثبت اسناد مناسب؛ ۳- تقویت نظام اعتبارات و احترام به تعهدات در انجمن مالی غیررسمی از طریق نظارت متقابل اعضا؛ ۴- پیوند مالی بین بانک و گروه ضمن مشروط ساختن میزان استقراض از بانک به میزان موفقیت انجمن مربوطه در احراز درجه بر اساس استاندارد و معیارهای معین و افزایش تدریجی میزان قابل قبول استقراض همچنان که کفایت سازمانی انجمن مزبور به طور کلی و مسئولیت پذیری و انضباط مالی اعضاء به ویژه از نضج بیشتری برخوردار می شود.
این رویکرد بر اساس موازین بانکداری تجاری استوار بوده و از شیوه های عرضه محور و یارانه دار به دور می باشد. بانکداری پیوندی از طریق القاء صرفه جویی و پس انداز به عنوان پیش نیاز مشارکت در طرح، می کوشد اتکای بنفس را در میان گروههای کم درآمد تقویت کند و بدین ترتیب نخستین و اساسی ترین گام را به سوی پایداری بردارد. این شیوه را میتوان یکی از مناسب ترین شیوه های تامین مالی برای فقیرترین گروههای شهرنشین دانست، زیرا سرمایه اجتماعی تولید شده در داخل گروه را جایگزین نیاز به وثیقه و ضمانتنامه های شخصی (که هیچ یک در دسترس گروههای کم درآمد قرار ندارند) می سازد. |